صراط مستقیم

 فصـل اول:

جایگاه مهرورزی در اسلام

نشان خردمندی

             1

حضرت علی علیه السلام فرمود:

اوّل و سرآغاز عقل، دوستی کردن است.

(زیرا مصالح دنیوی و اخروی انسان در گرو دوستی کردن با دیگران است).

 نصف دین

             2

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

دوستی و مهرورزی (با مردم) نیمی از دین است.

 بهترین کارها





            3

رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

بهترین کارها پس از ایمان به خدا، دوستی با مردم است.

 تولّی وتبرّی

             4

امام صادق علیه السلام فرمود:

دوستی و محبّت اولیای خدا و ولایت آنان واجب است و بیزاری از دشمنان آنان نیز لازم است.

 انس والفت با مردم

             5

امام باقر علیه السلام فرمود:

بدان که انس گرفتن (بامردم) ازخداوند است ودشمنی ازشیطان.

 حشر با محبوب

             6

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:

هر کس گروهی را دوست بدارد (و نسبت به آنان مهرورزی کند) خدا او را در زمره آنان محشور خواهد کرد.

 محبّت ممنوع

             7

امام علی علیه السلام فرمود:

مبادا دشمنان خدا را دوست بداری یا دوستی خود را برای غیر دوستان خدا خالص گردانی، زیرا هرکسی گروهی را دوست بدارد، با آنان محشور می‌گردد.

 فصـل دوم:

محبّت محبوب اصلی

دل، حرم خدا

             8

امام صادق علیه السلام فرمود:

دل حرم خداست، پس غیر خدا را در حرم الهی جای مده.

 محبّت چه کسی و چـرا؟

             9

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:

خدا را به خاطر نعمت‌هایی که به شما بخشیده است دوست بدارید، و مرا به خاطر دوستی خدای متعال دوست بدارید، و خاندان مرا به خاطر من دوست بدارید.

 برترین عمل

             10

از حضرت عیسی علیه السلامسؤال شد:

برترین اعمال چیست؟

فرمود:

خشنودی از خدا و دوست داشتن او.

 راه ایجاد محبّت

             11

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

خداوند به داود علیه السلام فرمود:

مرا دوست بدار و مرا محبوب خلقم گردان، داود گفت:

پروردگارا! آری، من تو را دوست دارم، اما چگومه تو را محبوب خلقت گردانم؟

فرمود: نعمت‌هایم را برای ایشان یادآوری کن.

زیرا وقتی نعمت‌هایم را بر آنان بازگو کردی، مرا دوست خواهند داشت.

 نشانه محبّت محبوب

             12

امام صادق علیه السلام فرمود:

خدا دنیا را به دوست و دشمنش عطا می‌کند، ولی ایمان را فقط به کسی می‌دهد که او را دوست دارد.

 نشان عشق خدا

             13

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

نشانه دوستی خدا دوست داشتن یاد خداست، و علامت دشمنی با خدا دشمن داشتن یاد خداست.

(البته مقصود، تنها یاد زبانی نیست).

 معیار خدادوستی

             14

امام علی علیه السلام فرمود:

هرکس دوست دارد بداند جایگاهش نزد خدا چطور است، باید ببیند مقام ومرتبه خدا پیش وی چقدر است، زیرا کسی که کار دنیا وآخرت هردو در اختیار او قرار گیرد، و او کار آخرت را بر دنیا برگزیند پس خدا را دوست می‌دارد، وکسی که کار دنیا را انتخاب کند، خداوند پیش او ارزش و جایگاهی ندارد.

 نتیجه دوستی‌خدا

             15

امام صادق علیه السلام فرمود:

خدا بنده ای را دوست نمی‌دارد تا ولایت (دوستی واطاعت) او را بپذیرد، ودوست نمی‌دارد او را تااینکه بهشت را بر اوحتمی کند.

 فصـل سوم:

محبّت پیامبر و خاندانش علیهم‌السلام

محبّت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله

             16

رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

هیچ بنده ای ایمان نمی‌آورد، مگر اینکه من برایش محبوب‌تر از خودش باشم، وخاندانم برایش محبوب‌تر ازخاندان خودش باشد، وخانواده ام برایش دوست داشتنی تر ازخانواده اش باشد، وهستی وذات من برایش محبوب‌تر ازهستی خودش باشد.

 محبّت اهل بیت علیهم‌السلام

             17

رسول اکرم صلی الله علیه و آله:

ایمان کامل نمی‌شود مگر با محبّت ما اهل بیت.

 خشنودی خدا

             18

رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

ای مردم! کسی که دوست دارد خدا را در حالی ملاقات کند که خدا از او راضی باشد، پس ائمه [علیهم السلام] را دوست بدارد.

 آثار دوستی خاندان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله

             19

رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

محبّت خاندان من در هفت جا که ترس آن بزرگ و خطرناک است، مفید است: هنگام مرگ، در قبر، هنگام حشر و رستاخیز، هنگام تحویل نامه اعمال، زمان حسابرسی، هنگام میزان و سنجش اعمال و هنگام عبور از صراط.

 فصـل چهارم:

محبّتها و مهرورزی‌های شایسته

محبّت مؤمن

             20

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:

دوستی مؤمن با مؤمن برای خدا از بزرگ‌ترین شعبه‌های ایمان است. آگاه باشید هر که دوستی‌اش برای خدا، دشمنی‌اش برای خدا، عطایش برای خدا و منعش برای خدا باشد، از برگزیدگان الهی است.

 محبّت مؤمنان به یکدیگر

             21

امام صادق علیه السلام فرمود:

مؤمنان را درنیکی و مهرورزی به یکدیگر و دوستی و ملاطفت به همدیگر، همانند یک پیکر می‌بینی که وقتی عضوی به درد آید و شکایت کند، اعضای دیگر با بی خوابی و تب با او هم صدا شوند و یکدیگر را فراخوانند.

چو عضوی به درد آورد روزگاردگر عضوها را نماند قرار

 محبّت به راهنمایان

             22

امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:

محبوب‌ترین مردم نزد تو باید کسی باشد که تو را به راه‌های درست و حق هدایت کند و عیب‌هایت را برای تو بنمایاند.

 محبّت به دانشوران

             23

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:

عالم باش یا آموزنده، یا شنونده، و یا دوستدار آنان، و پنجمین نباش که هلاک می‌شوی.

 محبّت به بانوان

             24

امام صادق علیه السلام فرمود:

هرچه زن دوستی بنده افزایش یابد، برایمانش افزوده می‌شود.

 محبّت به همسر

             25

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:

حق مرد بر زنش آن است که پای بند خانه‌اش باشد، با او محبّت و مهربانی کند و دوستش بدارد.

 محبّت به کودکان

             26

رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:

به کودکان محبّت کنید وبه آن‌ها رحم کنید و هروقت به آن‌ها وعده دادید به آن وفاکنید، چون آنهاشما را روزی رسان خود می‌دانند.

 مـهرورزی به نیازمندان

             27

رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

هر چیزی کلیدی دارد و کلید بهشت، دوست داشتن بینوایان و فقیران است.

 میزان محبّت به مردم

             28

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود:

انسان به حقیقت و درجه کامل ایمان نمی‌رسد مگر آنکه آنچه از خوبی‌ها که برای خود دوست دارد، برای مردم هم دوست بدارد.

 فصـل پنجم:

عوامل محبّت آفرین

نـیکـی

             29

پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: خداوند دل‌های بندگانش را چنین سرشته است که هرکس به آن‌ها نیکی کند به او مهرورزند و هرکه را به آن‌ها بدی کند دشمن بدارند.

 فروتنی

             30

امام علی علیه السلام فرمود: دوستی و محبّت، میوه فروتنی است.

 گشاده رویی

             31

امام علی علیه السلام فرمود: گشاده رویی، سبب دوستی و محبّت است.

 خوش خلقی

             32

امام علی علیه السلام فرمود: خوش خلقی محبّت به بار می‌آورد و دوستی را استوارتر می‌سازد.

 احسان وبی‌توقّعی

             33

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: هرگاه خواستی مردم تو را دوست بدارند، به آنان نیکی کن و آنچه را در دست دارند رها کن.

 انصاف وهمدردی

             34

امام علی علیه السلام فرمود: با سه صفت محبّت و دوستی بدست می‌آوری: 1 - انصاف در معاشرت 2 - همدردی با دیگران در خوشی و ناخوشی 3 - برخورد با قلب پاک و سالم

 صله رحم

             35

امام باقر علیه السلام فرمود: صله رحم، اعمال انسان را پاکیزه می‌کند و او را در میان خاندانش محبوب می‌سازد.

 اظهار محبّت

             36

امام صادق علیه السلام فرمود: هنگامی که کسی را دوست می‌داری، او را از این محبّت آگاه کن زیرا این کار، دوستی بین شما را محکم تر می‌کند.

 دست دادن

             37

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: با یکدیگر دست بدهید، زیرا مصافحه کینه را از بین می‌برد.

 فصـل ششم:

هدف در مهرورزی

تولّی وتبرّی

             38

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به اصحابش فرمود: محکم‌ترین دستگیره ایمان چیست؟ اصحاب گفتند: خدا و رسولش آگاه‌ترند، یکی از اصحاب گفت: نماز است، دیگری گفت: زکات، سوّمی گفت: روزه، یکی دیگر گفت: حجّ و عمره است، بعضی هم گفتند: جهاد است. پیامبر اکرم (ص)  فرمود: برای هر آنچه که شما گفتید فضیلتی است ولی هیچکدام محکم‌ترین دستگیره ایمان نیستند، محکم‌ترین دستگیره ایمان دوستی ودشمنی در راه خدا و دوست داشتن دوستان خدا و برائت جستن از دشمنان خداست.

 دوستی خالصانه

             39

 رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: کسی که دوست دارد طعم ایمان را بچشد، پس کسی را فقط برای خدا دوست بدارد.

 محکم‌ترین دستگیره

             40

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به ابوذر فرمود: کدامین دستگیره ایمان محکم‌تر است؟ ابوذر گفت: خدا و رسولش بهتر می‌دانند، حضرت فرمود: دوستی کردن برای خدا، دشمنی کردن برای خدا و خشم در راه خدا.

 محمود شریفی

بیست و دوّم اردیبهشت ماه 1385

 http://hadithlib.com

منبع: وبلاگ بصیرت؛ http://m-serat.blog.ir/